114. rocznica urodzin dr Stanisława Róga
Stanisław Róg był pionierem statystyki przemysłu i planowania przemysłowego, żył w latach 1908–2000. Bezpośrednio po maturze w 1930 r. rozpoczął pracę w Wydziale Statystyki Przemysłu Głównego Urzędu Statystycznego. Była to praca polegająca na realizacji zamówień składanych do GUS i finansowanych przez Izby Przemysłowo-Handlowe, które przygotowywały informację dla Ministerstwa Przemysłu i Handlu. Następnie został zatrudniony w Biurze Spisów, które rozpoczęło przygotowania do Drugiego Powszechnego Spisu Ludności 1931 r. Pracę zawodową w GUS Stanisław Róg łączył z nauką w szkole wyższej. W 1933 r. ukończył Wydział Finansowo-Ekonomiczny Akademii Nauk Politycznych, a w 1938 r. Wydział Prawa Uniwersytetu Warszawskiego. W czasie wojny Stanisław Róg pracował w Urzędzie Statystycznym Generalnego Gubernatorstwa (Statistisches Amt für das Generalgouvemement). Okupacyjne władze niemieckie utworzyły ten urząd na wniosek Wydziału Reform Terytorialnych. W 1940 r. przeniesiono go do Krakowa i umieszczono w budynku Collegium Novum Uniwersytetu Jagiellońskiego, a w okresie od listopada 1940 do marca 1941 r. przewieziono tam z Warszawy również Bibliotekę GUS. Stanisław Róg był zatrudniony w wydziale Statystyki Przemysłu jako kierownik zespołu opracowującego jednostkowe sprawozdania z zakładów przemysłowych. Współpracował w Krakowie z organizacjami podziemnymi i chronił polskie zbiory materiałów statystycznych. W drugiej połowie 1944 i w pierwszych miesiącach 1945 r. pracował w Biurze Poszukiwania Osób Zaginionych. Już od początku 1945 r. uczestniczył w uruchamianiu GUS, najpierw w przewożeniu dobytku GUS z Krakowa do Warszawy, a następnie w organizacji samego urzędu. Pełnił funkcję dyrektora Wydziału Statystyki Przemysłu, a w lipcu brał udział w przeprowadzeniu ogólnopolskiego spisu zakładów przemysłowych. Od 1948 r. Stanisław Róg został powołany na dyrektora Departamentu Planowania Przemysłu w Centralnym Urzędzie Planowania, a następnie w 1955 r. został dyrektorem Departamentu Koordynacji Zbiorczych Planów Gospodarczych. Od 1958 r. pełnił funkcję Wiceprezesa GUS ds. Statystyki Przemysłu, Zaopatrzenia i Rozwoju Techniki Obliczeniowej. W 1966 r. doktoryzował się w Szkole Głównej Planowania i Statystki (obecnie SGH) na podstawie rozprawy pt. Metody statystyczne badania i analizy środków trwałych, której promotorem był prof. dr hab. Kazimierz Romaniuk. W 1968 r. wspólnie z Państwowym Wydawnictwem Ekonomicznym zainicjował wydawanie serii Statystyka w praktyce. W latach 1974-1999 pełnił funkcję redaktora naczelnego Wiadomości Statystycznych, a następnie przewodniczącego Rady Programowej tego miesięcznika. Dorobek autorski Stanisława Róga obejmuje ponad 80 publikacji, opracowań i analiz. Zdecydowana większość z nich dotyczy statystyki przemysłu oraz metodologii i organizacji badań. Stanisław Róg prowadził również szeroką działalność popularyzatorską i dydaktyczną. W latach 1930–1939 był nauczycielem na kursach statystycznych, tę działalność kontynuował również po wojnie. Od 1949 r. był wykładowcą w Akademii Nauk Politycznych. W latach 1949–1955 prowadził kursy ekonomiki przemysłu w ramach Stowarzyszenia Wychowanków Szkoły Głównej Handlowej. Do największych osiągnięć doktora Róga należy zaliczyć zorganizowanie w 1960 roku, po raz pierwszy w Polsce, inwentaryzacji środków trwałych, zorganizowanie corocznej sprawozdawczości o stanie i ruchu środków trwałych, opracowanie spisów kadrowych, a także zainaugurowanie prac nad utworzeniem zintegrowanej bazy pojęciowej i klasyfikacyjnej systemu statystyki państwowej. Prace autorstwa dra Stanisława Róga dostępne są w zbiorach Centralnej Biblioteki Statystycznej.
