164. rocznica urodzin prof. Ludwika Krzywickiego | Centralna Biblioteka Statystyczna | GUS - Portal Informacyjny

164. rocznica urodzin prof. Ludwika Krzywickiego

Profesor Ludwik Krzywicki żył w latach 1859-1941. Zalicza się go do kręgu najwybitniejszych polskich socjologów, statystyków, ekonomistów i publicystów społecznych. Po ukończeniu Płockiego Gimnazjum Gubernialnego w 1878 r. rozpoczął studia matematyczne na Uniwersytecie Warszawskim, które ukończył w 1882 r. W latach 1884-1885 przebywał w Lipsku, Zurychu i Paryżu, gdzie uzupełnił studia w zakresie historii, filozofii i nauk społecznych. Po powrocie do kraju w 1885 r. osiadł w Płocku, a następnie zamieszkał w Warszawie. Lata 1888-1890 były okresem wytężonej pracy naukowej i zawodowej Ludwika  Krzywickiego.  Po utworzeniu w 1887 r. Warszawskiego Komitetu Statystycznego opublikował artykuł Działalność Komitetu Statystycznego w Królestwie Polskim, w którym omówił jego powstanie i działalność jako nowej centralnej instytucji statystycznej. W 1906 r. otrzymał tytuł doktora filozofii na Uniwersytecie Lwowskim. Po wybuchu I wojny światowej i opuszczeniu Warszawy przez wojska i administrację rosyjską w sierpniu 1915 roku Ludwik Krzywicki aktywnie uczestniczył w pracach Komitetu Obywatelskiego m. Warszawy oraz opiekował się materiałami statystycznymi i księgozbiorem po Warszawskim Komitecie Statystycznym. W dniu 3 grudnia 1917 r. przewodniczył pierwszemu zebraniu organizacyjnemu nowoutworzonego Towarzystwa Statystyków i Ekonomistów Polskich, a następnie pełnił funkcję przewodniczącego Sekcji Statystyki. W pierwszej połowie 1917 r. pod jego kierunkiem przystąpiono też do opracowywania projektu dotyczącego organizacji i działalności przyszłego urzędu statystycznego. Rada Regencyjna 13 lipca 1918 r. wydała Reskrypt o utworzeniu i organizacji Głównego Urzędu Statystycznego.  Stworzył on prawne i organizacyjne warunki do działalności GUS. Do czasu objęcia funkcji pierwszego dyrektora GUS przez prof. Józefa Buzka, do  8 listopada 1918 r.  funkcję tę sprawował Ludwik Krzywicki. Dzięki jego inicjatywie w 1918 r. zaczęto wydawać serię wydawniczą Przyczynki do statystyki byłego Królestwa Polskiego, a na początku 1919 r. przystąpiono do opracowania, pierwszej części Rocznika statystyki Rzeczypospolitej Polskiej 1920/21. Ludwik Krzywicki koordynował  także prace przygotowawcze do pierwszego powszechnego spisu ludności. W 1920 r. L. Krzywicki był jednym z założycieli  Instytutu Gospodarstwa Społecznego w Warszawie, a w latach 1921 - 1939 r. pełnił rolę kierownika tej placówki. Pracę w GUS L. Krzywicki zakończył w 1924 r. W 1931 r. w Warszawie powołano Polski Instytut Badania Zagadnień Ludnościowych, który był filią założonej 5 lipca 1928 r. w Paryżu Międzynarodowej Unii Badań Naukowych nad Zagadnieniami Ludności. Prezesem Zarządu tego Instytutu został Ludwik Krzywicki, kierując nim do 1939 r. Instytut przy pomocy ankiet badał, nie tylko w Królestwie Polskim, ale i na Wołyniu, problemy związane z rozrodczością wśród rodzin mieszkańców miast i wsi w wybranych grupach społecznych. Przez lata profesor był również wykładowcą historii doktryn ekonomicznych, socjologii, statystyki i historii ustrojów społecznych w Wolnej Wszechnicy Polskiej, Szkole Głównej Handlowej i Uniwersytecie Warszawskim. Zainteresowania naukowo-badawcze L. Krzywickiego były wszechstronne i obejmowały zagadnienia ekonomii, statystyki, socjologii, psychologii, antropologii, etnografii, historii kultury materialnej oraz historii ruchów społecznych. Z licznymi pracami autorstwa prof. Ludwika Krzywickiego można zapoznać się w czytelni Centralnej Biblioteki Statystycznej.

Publikacje prof. Ludwika Krzywickiego w zbiorach CBS