BIBLIOTEKI NA ŚWIECIE …
Centralna Biblioteka Miejska Turanga w Nowej Zelandii
Biblioteka Turanga w Nowej Zelandii jest największą biblioteką na wyspie i została otwarta w 2018 r. w mieście Christchurch. Już sama nazwa wskazuje na tolerancję i otwartość instytucji. Słowo turanga pochodzi bowiem z języka maoryskiego, którym posługuje się zaledwie kilkanaście procent tamtejszej ludności i oznacza „korzenie, fundament”. Biblioteka ta nie tylko pełni swoją podstawową funkcję, ale jest przede wszystkim centrum kultury i miejscem spotkań lokalnej społeczności. Największym wyzwaniem przy projektowaniu było, by budynek wytrzymywał wstrząsy sejsmiczne i dlatego zastosowano odpowiednie rozwiązania techniczne. Charakterystyczną elewację górnych pięter Biblioteki Turanga tworzą aluminiowe przesłony. Obiekt powstał w centralnej części miasta, sąsiadując z historycznym Placem Katedralnym, a niższe kondygnacje biblioteki stanowią płynną kontynuację centrum miasta. W nocy biblioteka staje się latarnią oświetlającą Plac Katedralny, wykorzystano do tego latarnię morską. Elementy wystroju wewnątrz budynku nawiązują do rdzennej kultury Nowej Zelandii. Biblioteka ma ofertę dla wszystkich grup odbiorców, przy tym jest bardzo spersonalizowana. Jest na przykład półka z książkami, które mają przygotować dzieci do narodzin młodszego rodzeństwa i pokój, w którym najmłodsze dzieci mogą czytać żywym pieskom, aby nabrać wprawy w czytaniu. Dorośli czytelnicy mają do dyspozycji usługę book a librarian, która oznacza, że mogą umówić się na prywatną rozmowę z wybranym bibliotekarzem i omówić temat swojej pracy, rozwoju lub jakiegokolwiek inny problem. Ponadto biblioteka zapewnia dostęp do zbiorów wszystkim użytkownikom, w tym niepełnosprawnym, poprzez dostosowanie dla nich budynku i urządzeń. Placówka wyposażona jest w 46 komputery z dostępem do Internetu, laboratoria komputerowe, pracownie kserograficzne, ogólnodostępne skanery, studio audio-video, zestawy słuchawkowe do wirtualnej rzeczywistości (VR) i gry. Biblioteka rozmieszczona jest na pięciu poziomach.
Parter jest zasadniczo przestrzenią publiczną, przedłużeniem Placu Katedralnego. To duże powitalne foyer zwane On Honga (Połączenie), otwarte jest godzinę wcześniej niż reszta budynku. Można tu zwracać pozycje wcześniej wypożyczone, przeglądać nowości, czasopisma i płyty DVD, skorzystać z komputerów, zabrać z książkomatów wcześniej zamówione publikacje i inne materiały biblioteczne czy pójść do kawiarni. Pierwszy poziom zwany Hapori (Społeczność) mieści się na pierwszym piętrze. Znajdują się tu: 200-osobowa sala spotkań, przestrzeń wystawiennicza oraz strefy dla rodzin, dzieci i młodzieży do nauki i spędzania czasu. Na drugim piętrze Tuakiri (Tożsamość) udostępnia się zasoby i usługi, które pomogą zdobyć i poszerzyć wiedzę na temat własnej tożsamości, przodków i historii Nowej Zelandii. Można tu porozmawiać ze specjalistami, skorzystać z pokoju badawczego, obejrzeć materiały z archiwów lub wystawy tematyczne, odzwierciedlające lokalne dziedzictwo. Jest to miejsce docelowe dla grup o szczególnych zainteresowaniach, w tym studentów szkół wyższych lub średnich. Poziom trzeci to Tuhuratanga (Odkrycie) i mieści kolekcję literatury faktu z tysiącami książek o szerokim zakresie tematów. Można tu uzyskać pomoc i skorzystać z materiałów drukowanych i internetowych do badań lub rekreacji, z ogólnodostępnych komputerów z dostępem do Internetu lub sali do nauki o nazwie Ciche miejsce. Czwarte piętro to Auahatanga ( Kreatywność) na którym mieszczą się książki beletrystyczne, kolekcje do nauki języków, zbiory muzyczne, biografie i publikacje graficzne. Jest tu także przestrzeń do rozwoju swoich zainteresowań i pasji m. in. studio produkcyjne, drukarki 3D, maszyny do szycia, pracownia komputerowa czy sale spotkań i nauki. Nie każdy czuje się komfortowo wchodząc do nowych budynków i dlatego to tak ważne by zachęcały one swoją formą i zawartością do odwiedzin. Biblioteki coraz częściej od repozytoriów książek zmierzają w kierunku centrów multimedialnych i społecznościowych. Nowoczesną bibliotekę można nazwać trzecią przestrzenią między domem a pracą. Jest to miejsce interaktywne, otwarte i warte poznania.
Fot. Adam Mork
Źródło zdjęcia: portal Architektura Murator https://architektura.muratorplus.pl/technika/biblioteka-turanga-w-christchurch_10521.html [dostęp: 2022.06.10]
