9 listopada Europejski Dzień Wynalazcy
Dzień Wynalazcy został ustanowiony przez berlińskiego wynalazcę i przemysłowca Gerharda Muthenhallera. Święto jest hołdem dla Hedy Lamarr, austriackiej wynalazczyni i aktorki, która opracowała używany do dzisiaj system transmisji fal radiowych. Gdy w 1940 r. niemiecki okręt podwodny storpedował brytyjski statek wiozący dzieci, postanowiła opracować system sterowania torpedą za pomocą fal radiowych. Patent został bezpłatnie udostępniony marynarce wojennej USA, a kolejne jego wersje stały się elementem powszechnie stosowanych sieci radiowych.
Mottem Europejskiego Dnia Wynalazcy jest wypowiedź Alberta Einsteina Wyobraźnia jest ważniejsza od wiedzy. Pasja i chęć do tworzenia nowych, ale też ważnych urządzeń czy systemów leży u podstaw wynalazku, jest tym, co napędza do działania. Przy okazji Europejskiego Dnia Wynalazcy warto przypomnieć innowacje, które przyczyniły się do rozpowszechnienia książek na ogromną skalę. Dzisiejsze wielkie biblioteki, a nawet repozytoria internetowe nie zaistniałyby, gdyby Johannes Gutenberg nie wykorzystał prasy stosowanej w winnicach do drukowania książek. Wynalazki Gutenberga to między innymi: prasa drukarska, ręczne przyrządy odlewnicze, pudełko do składu, hak kątowy i farba drukarska.
Francis Bacon, filozof angielski w dziele Novum Organum, wydanym w 1620 r. napisał: Warto dalej zwrócić uwagę na moc, wydolność i następstwa wynalazków, co w niczym nie występuje tak wyraźnie jak w tych trzech odkryciach, które były nieznane starożytnym, a którym początki, chociaż niedawne, są nieznane i nikomu nie przyniosły sławy; mamy na myśli wynalazek druku, prochu strzelniczego i busoli morskiej. Te trzy bowiem wynalazki zmieniły całkowicie oblicze rzeczy i stosunki na świecie (Księga I aforyzmów o tłumaczeniu przyrody i o królestwie człowieka CXXIX s. 159). Bacon należał do nielicznych, którzy wówczas, zdawali sobie sprawę z wagi wynalazku druku. Dopiero z czasem doceniono rolę, jaką odegrał druk w propagowaniu myśli ekonomicznej, społecznej czy kulturalnej. Zanim powstał druk, pierwszym etapem było wynalezienie papieru. Tutaj bezkonkurencyjni byli Chińczycy, którzy papier wykorzystywali już w 105 r. n. e. Dzięki temu pojawiła się możliwość masowego kopiowania tekstu. Pierwsza w pełni wydrukowana książka to Sutra Diamentowa z 868 r. W Europie papier zaczął rozpowszechniać się dopiero około XI w. Wypierał on droższy i mniej odporny na wszelkiego rodzaju czynniki zewnętrzne pergamin. Chińczycy wyprzedzili Europejczyków również jeśli chodzi o drukowanie w kolorze. W 1107 r. wydrukowali banknoty w trzech kolorach. Chińczycy początkowo stosowali drzeworyty, później glinę, jednak zarówno pierwszy jak i drugi materiał nie był dostatecznie trwały i wygodny przy wielokrotnym użyciu. Drzeworyt przybył do Europy z Chin na przełomie XIII i XIV w. Johannes Gutenberg niemiecki rzemieślnik, złotnik i drukarz uznał, że drewniane bloki są mało wydajne. Szybko się zużywają, a druk jest mało precyzyjny. Dlatego zamiast drewna użył znanych sobie metali – ołowiu, antymonu i cyny. Na bazie takiej mieszanki wykonał odlewy 290 bloków liter i symboli. Stworzył również własny atrament na bazie siemienia lnianego i sadzy. Miał on odpowiednią konsystencję do drukowania na papierze czerpanym. Do tego wszystkiego Gutenberg zaadaptował prasę do wina, która pozwoliła mu wsunąć i wysunąć z niej papier oraz wycisnąć wodę z papieru po wykonaniu wydruku. A chociaż pierwszym zleceniem Gutenberga były listy odpustowe, najważniejszym dziełem wynalazcy był druk Biblii w latach 1452-1455. Rodziny po raz pierwszy w historii mogły posiadać egzemplarz Biblii do własnej lektury i interpretacji. Miało to również wpływ na postęp nauki i edukacji. Historycy są zgodni, Gutenberg nie stworzył druku, ale umożliwił drukowanie na skalę przemysłową. Umożliwił mniej zamożnym ludziom szeroki dostęp do wiedzy, a twórcom – możliwość rozpowszechniania swoich dzieł na niebywałą dotąd skalę. Na początku upowszechniania druku dominującą rolę odgrywała literatura religijna, później zasoby piśmiennictwa antycznego. Następnie wszyscy, którzy byli tym zainteresowani i posiadali środki finansowe, mogli znaleźć wśród nowych wydawnictw dzieła z zakresu astronomii, historii, filozofii, fizyki, algebry i geometrii, nauk przyrodniczych, prawa i medycyny. Obok tekstów oryginalnych pojawiały się ich opracowania, streszczenia i skróty dla nieco słabiej wykształconych. Publikacje te stały się instrumentem edukacji elementarnej i przygotowaniem do spotkania z wiedzą. Jednak najbardziej poszukiwane były książki prawnicze, historyczne oraz... romanse.
Manufaktura drukarska była dobrze zorganizowanym przedsiębiorstwem. Pracowali w niej giserzy, topiący metal lub stop, z którego odlewano następnie czcionki w matrycach. Któryś z pracowników układał gotowe czcionki w kaszcie, szufladzie drukarskiej, do osobnych przegródek składał justunek, czyli „materiał ślepy", metalowe elementy niezawierające znaków, wstawiane między czcionki na formie w celu uzyskania odstępów między wyrazami. Młodszy czeladnik przygotowywał arkusze papieru. Papier czerpany, pozyskiwany był ze szmat lnianych, produkowanych w młynach papierniczych poza drukarnią. Starszy czeladnik za pomocą specjalnych tamponów ze skóry, wykończonych filcem, nanosił ręcznie na gotową formę farbę (w późniejszych czasach pracę bardzo usprawniał wałek do rozprowadzania farby po formie, pozwalający równocześnie kontrolować grubość nakładanej warstwy). W innej części pomieszczenia zecerzy przygotowywali kolejny skład, a korektorzy sprawdzali i eliminowali wszelkie błędy. W centrum manufaktury znajdowała się na ogół prasa lub kilka pras, zależnie od rozmiaru pracowni. Rolę książki drukowanej w rozwoju kultury europejskiej trudno przecenić. Wielokrotnie już wróżono koniec epoki druku, do którego miały się przyczynić nowe medialne wynalazki. Unowocześniany przez wieki dotrwał do dziś.
Święto Wynalazcy to czas poznawania świata wynalazków i osób je tworzących, czas zachęcania wszystkich do kreatywnego myślenia oraz realizacji pomysłów. Genialny pomysł przekuty w rzecz, która zadziwi świat i ulepszy działania to obraz wynalazcy. Europejski Dzień Wynalazcy to święto tych, którzy stawiają na innowacje i siłę ludzkiego umysłu.