26 stycznia Ogólnopolski Dzień Transplantacji
Transplantacja to chirurgiczna procedura, która polega na przeniesieniu przeszczepu narządu, tkanki lub komórek z jednego organizmu do innego, w którym może on podjąć czynność. Przeszczepienie jest dziś uznaną metoda leczenia schyłkowej niewydolności wielu narządów. Wykorzystane do transplantacji narządy pochodzą od osób żywych, ale również nieżyjących. Przeszczep za życia dawcy dotyczy jednak tylko tych narządów, których pobranie we fragmencie lub w całości (w przypadku narządów parzystych), nie naraża dawcy na utratę zdrowia czy życia. W przypadku osób zmarłych potrzebna jest zgoda rodziny lub wcześniejsza wola pacjenta. Decyzja o przekazaniu organów zmarłego do przeszczepu to bohaterski krok na który coraz więcej ludzi jeszcze za życia wyraża zgodę, nosząc ze sobą podpisaną deklarację zgody na pobranie organów na wypadek śmierci. Jeśli brak jest takiego oświadczenia podjęcie ostatecznej decyzji spada na rodzinę zmarłego. Jeżeli ktoś za życia stanowczo nie wyraża zgody na zostanie dawcą narządów w przypadku swojej śmierci, musi zgłosić to w Centralnym Rejestrze Sprzeciwów. W przypadku pominięcia tego kroku, zgodnie z zasadą domniemanej zgody, taka osoba w przypadku braku sprzeciwu, zostanie uznana za potencjalnego dawcę narządów. Po śmierci można zostać dawcą nie tylko narządów (serca, wątroby, trzustki, płuc, nerki, jelita), ale także rogówek i innych tkanek (skóry, kości, zastawek serca). Można uratować życie co najmniej sześciu chorym. Ogólnopolski Dzień Transplantacji obchodzony jest od 2005 r. jako upamiętnienie pierwszego udanego przeszczepu nerki w 1966 r. w I Klinice Chirurgicznej Akademii Medycznej w Warszawie. Był to wtedy 621 taki zabieg na świecie. Pierwszy miał miejsce w 1954 r. w Bostonie. Za organizację przeszczepów w Polsce odpowiada Centrum Organizacyjno-Koordynacyjne do Spraw Transplantacji Poltransplant, z siedzibą w Warszawie. Istnieje od 1996 roku, a główne zadania Centrum definiuje art. 38 ust. 3 Ustawy o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów z dnia 1 lipca 2005 r. Instytucja ta, poza koordynacją przeszczepień, prowadzi także Centralny Rejestr Sprzeciwów (CRS), Krajowy Rejestr Przeszczepień, Rejestr Żywych Dawców Narządów, Centralny Rejestr Niespokrewnionych Dawców Szpiku i Krwi Pępowinowej oraz Krajową Listę Oczekujących (na przeszczepienie). Liczba wykonywanych rocznie przeszczepów, choć stale rośnie, nie pokrywa wszystkich potrzeb. Świadomość społeczna dotycząca transplantacji stale wymaga prowadzenia działań informacyjnych, co udowadniają wyniki badań CBOS wskazujące na to, że aż 80% Polaków nigdy nie mówiło bliskim, jaka jest ich wola w kwestii oddania po śmierci narządów do przeszczepu. Dlatego w Dniu Transplantacji prowadzony jest specjalny proces informacyjny. Jego głównym celem jest upowszechnienie idei transplantacji w społeczeństwie, pobudzenie i rozwijanie aktywności donacyjnej oraz podnoszenie świadomości społecznej w tej kwestii. Transplantologia jest dziedziną medycyny, która nie ma szans rozwinąć się bez akceptacji społeczeństwa. To ludzie pomagają ludziom. Więcej informacji o transplantacji oraz Karta - świadectwo woli bycia dawcą na stronie https://zgodanazycie.pl/
Źródło grafiki: konto twitterowe Ministerstwa Zdrowia, https://twitter.com/mz_gov_pl/status/1221319356363300867 [dostęp: 2023-01-04].
